ദരിദ്രൻ

നബി (സ്വ) പറഞ്ഞതായി ശിഷ്യൻ അബൂഹുറയ്റ (റ) ഉദ്ധരിക്കുന്നു. “ഒന്നോ രാ ചുള കാരക്കയോ, ഒന്നോ രാ പിടി ആഹാരമോ തിരിച്ചയക്കുന്നവനല്ല. (അതു കൊടുത്തു തിരിച്ചയക്കാവുന്ന യാചകനല്ല അഗതി, പ്രത്യുത യാചിക്കാതെ മാന്യത പുലർത്തുന്നവനാണ് അഗതി. നിശ്ചയം നിങ്ങൾ (കൂടുതൽ തെളിവ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നുവെങ്കിൽ) അല്ലാഹുവിന്റെ പ്രസ്താവന കൂടി വായിക്കുക. “ഭൂമിയിൽ സഞ്ചരിച്ചു ഉപജീവനം നേടാൻ സാധിക്കാത്ത നിലയിൽ അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗത്തിൽ വ്യാപൃതരായിട്ടുള്ള ദരിദ്രർക്കുള്ളതാണ് ദാനധർമങ്ങൾ. അവരുടെ മാന്യത നിമിത്തം, അറിയാത്തവർ അവരെ സമ്പന്നരാണെന്നു ധരിച്ചുപോകും. എന്നാൽ അവരുടെ ലക്ഷണം കൊ താങ്കൾക്ക് അവരെ മനസ്സിലാക്കാം. അവർ ജനങ്ങളോടു നിർബന്ധിച്ച് ഒന്നും ചോദിക്കുകയില്ല. ഏതൊരു നല്ല വസ്തു നിങ്ങൾ ദാനം ചെയ്യുകയാണെങ്കിലും അത് അല്ലാഹു അറിയുന്നവനാണ് (അൽബഖറ 273), (Bukhari 65/48/4539 Muslim 12/34/102/1029).

സമ്പത്തിലും ഉപജീവനമാർഗങ്ങളിലും അല്ലാഹു ജനങ്ങളെ വിവിധ തട്ടിൽ നിർത്തിയിരിക്കുന്നു. "ആകാശത്തിന്റെയും ഭൂമിയുടെയും താക്കോൽ അവന്റെ അധീനത്തിലാകുന്നു. അവൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്നവർക്ക്, ഉപജീവനം വിശാലമാക്കുകയും മറ്റുള്ളവർക്ക് അതു സങ്കുചിതമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അവൻ സകല കാര്യവുമറിയുന്നവനത്ര നിശ്ചയം' (42/12). അപ്പോൾ സമൂഹത്തിൽ ദരിദ്രരും സമ്പന്നരുമു്. ദരിദ്രർക്കാവശ്യമായതു സമ്പന്നരുടെ വശം നൽകി. തങ്ങളുടെ ആവശ്യം കഴിച്ചു ശിഷ്ടമുള്ളതിൽ നിന്ന് ദരിദ്രരുടെ അവകാശം നൽകാൻ അവൻ കൽപ്പിക്കുന്നു. അതു സംതൃപ്തമായ വിധത്തിൽ ഭംഗിയായി നൽകണമെന്നാണു കൽപ്പന. 'ഓ സത്യവിശ്വാസികളേ, നിങ്ങൾ സമ്പാദിച്ചാക്കിയ നല്ല വസ്തുക്കളിൽ നിന്നും ഭൂമിയിൽ നിന്നു നിങ്ങൾക്കു നാം ഉത്പാദിപ്പിച്ചു തന്നതിൽ നിന്നും നിങ്ങൾ ചെലവഴിക്കുക. മോശമായതിനെ, അതിൽ നിന്നു ചെലവഴിക്കാനായി, നിങ്ങൾ ലക്ഷ്യം വെക്കരുത്. കണ്ണടച്ചു കൊല്ലാതെ നിങ്ങളതു കൈപ്പറ്റുകയില്ല. അല്ലാഹു ഐശ്വര്യവാനും സ്തുത്യർഹനുമാണെന്നു നിങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുക' (2/267).

വയറും വിശപ്പും വളരെ പ്രധാനമെങ്കിലും അതുമാത്രമല്ല സമൂഹത്തിന്റെ പ്രശ്നങ്ങൾ. ജനങ്ങളെ അലട്ടിക്കൊിരിക്കുന്ന മറ്റു നിരവധി പ്രശ്നങ്ങളു്. ഈ പ്രശ്നങ്ങളുടെ പരിഹാരത്തിനു നിർബന്ധവും ഐച്ഛികവുമായ ബഹുവിധ ദാന ധർമ പദ്ധതികൾ ഇസ്ലാം ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടു്. നിർബന്ധ ദാനങ്ങളുടെ അവകാശികളെ നേരത്തെതന്നെ നിർണയിച്ചിട്ടുമു്. അവർക്ക് അവരുടെ അവകാശങ്ങൾ അവസരോചിതം നൽകേതാണ്. ഐച്ഛികമായ സ്വദഖകളോ? അത് ആർക്കും നൽകാം. സമ്പന്നനു നൽകിയാലും അവിശ്വാസിക്കു നൽകിയാലും ശത്രുവിനു നൽകിയാലും അതു സുന്നത്താണ്. പ്രതിഫലമു്. ഏതൊരു പച്ചക്കരളിലും പ്രതിഫലമു്. അഥവാ ജീവനുള്ള ഏതൊരു വസ്തുവിനു ദാനം ചെയ്താലും അല്ലാഹുവിങ്കൽ അതിനു പ്രതിഫലമു് എന്ന നബിവചനം ബുഖാരിയും മുസ്ലിമും ഉദ്ധരിച്ചിട്ടു്. (തുഹ്ഫ 7/177 - 179 നോക്കുക).

ആർക്കു ദാനം ചെയ്താലും പ്രതിഫലമുങ്കിലും സദ്യത്തർക്കും ആവശ്യക്കാർക്കും കൊടുക്കുന്നതാണ് ഏറ്റം ഉത്തമം. അവരിൽ അടുത്ത ബന്ധുക്കൾ, ഭാര്യാഭർത്താക്കന്മാർ, അയൽവാസികൾ മുതലായവർക്കു പ്രത്യേകം മുൻഗണന നൽകേതാണ്. രഹസ്യ ദാനമാണ് പരസ്യദാനത്തേക്കാൾ ശ്രേഷ്ഠം. വലതുകൈ കൊടുക്കുമ്പോൾ ഇടതുകൈ അറിയാത്തവിധം ദാനം ചെയ്യുന്നവർ വിചാരണ ദിനം മഹ്ശറിൽ അർ ശിന്റെ ശീതളച്ഛായയിൽ ആശ്വസിക്കുമെന്നു നബി (സ്വ) പറഞ്ഞിട്ടു്. ദാനധർമങ്ങൾ കൊ പാവപ്പെട്ടവരെ സഹായിക്കുക എന്നതിലുപരി ദാതാവിന്റെ മനഃസംസ്കരണമാണ് ഇസ്ലാം ലക്ഷ്യം വെച്ചിട്ടുള്ളത്. അതുകൊുതന്നെ പേരിനും പ്രശസ്തിക്കും സ്വാധീനത്തിനും അംഗീകാരത്തിനും വി ബാഹ്യപ്രകടനരീതിയിൽ നടത്തുന്ന സാമ്പത്തിക സഹായങ്ങൾ, അതു കൈപ്പറ്റുന്നവരുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നുവെങ്കിലും ദാതാവിനെ സംസ്കരിക്കുന്നില്ല. അതുകൊുതന്നെ അതു സ്വീകാര്യമല്ല. പ്രതിഫലാർഹവുമല്ല. അപ്രകാരംതന്നെ ചെയ്ത ഉപകാരങ്ങൾ എടുത്തുപറയുകയോ സ്വീകർത്താവിനെ ഉപ ദ്രവിക്കുകയോ ചെയ്താലും പ്രതിഫലം നഷ്ടപ്പെടും. ദാതാവ് സ്വീകർത്താവിനോടു പൊങ്ങച്ചം കാണിക്കുന്നതും കൊടുത്തതു വിളംബരം ചെയ്യുന്നതും അതിന്റെ പേരിൽ നന്ദിയോ പ്രാർഥനയോ സേവനമോ വന്ദനമോ അനുധാവനമോ ആവശ്യപ്പെടുന്നതും ഗുണം എടുത്തുപറയുന്നതിൽ പെടുന്നു. അതിന്റെ പേരിൽ ശകാരിക്കുകയോ മറ്റോ ചെയ്യുമ്പോൾ അത് ഉപദ്രവത്തിലും പെടുന്നു. ഇതൊക്കെ ദാനത്തിന്റെ നിഷ്കളങ്കതയ്ക്കു ഭംഗം വരുത്തുന്നു എന്നതുകൊാണു നിഷിദ്ധവും പ്രതിഫലസംഹാരകവുമായിത്തീരുന്നത്. അല്ലാഹു പറയുന്നു. “സത്യവിശ്വാസികളേ, എടുത്തു പറഞ്ഞു കൊം ശല്യമാക്കിക്കൊം നിങ്ങളുടെ ദാനധർമങ്ങളെ നിഷ്ഫലമാക്കിക്കളയരുത്. അല്ലാഹുവിലും പരലോകത്തിലും വിശ്വാസമില്ലാതെ ജനങ്ങളെ കാണിക്കാൻ വി ധനം ചെലവു ചെയ്യുന്നവൻ തന്റെ ദാനം നിഷ്ഫലമാക്കുന്നതുപോലെ (2/264).

അല്ലാഹുവിന്റെ ജീവ ജാലങ്ങളിൽ ആർക്കു കൊടുത്താലും പ്രതിഫലമു്. മനുഷ്യർക്കു കൊടുക്കുന്നതു കൂടുതൽ ഉത്തമം. ആവശ്യക്കാർക്കു കൊടുക്കുന്നത് അതിലും ഉത്തമം. അവരിൽ സദ്വൃത്തർ, കുടുംബബന്ധുക്കൾ, അയൽവാസികൾ, സ്നേഹിതന്മാർ എന്നിവർക്കു കൊടുക്കുന്നത് അത്യുത്തമം. എന്നാൽ അധികപേരുടെയും അധികധർമങ്ങളും അസ്ഥാനത്താണു സംഭവിക്കുന്നത്. യഥാർഥാവകാശികളും അഗതികളും മിക്കപ്പോഴും ശ്രദ്ധേയരല്ലാതെ പോകുന്നു. സങ്കോചമില്ലാതെ യാചിച്ചു നടക്കുന്നവരും ദാരിദ്ര്യ പ്രകടനം നടത്തുന്നവരുമാണു ശ്രദ്ധേയരാവുന്നത്. അവർക്ക് എന്തു കിട്ടിയാലും അവർ സംതൃപ്തരാണ്. കാരണം അവർക്കു പലതുള്ളി പെരുവെള്ളമായി മാറുന്നു. ദാരിദ്ര്യം സഹിച്ചു. ദുഃഖം കടിച്ചിറക്കി, ലജ്ജ നിമിത്തം വിഷമം പുറത്തുപറയാതെ മാന്യത പുലർത്തി ജീവിക്കുന്ന അധികപേരും സാധു സംരക്ഷകരുടെയും ധർമിഷ്ഠന്മാരുടെയും അഗതി ലിസ്റ്റിലില്ല എന്നതു വളരെ ഖേദകരമാണ്.

ഒരു നാണയത്തുട്ടോ ഒരു ചുള കാരക്കയോ ഒരുപിടി ആഹാരമോ നൽകിയാൽ സംതൃപ്തരാകുന്ന യാചകർക്കു വല്ലതും നൽകി. തങ്ങളുടെ ബാധ്യത കഴിഞ്ഞുവെന്നു ധരിച്ചുവശായ പലരുമു്. എന്നാൽ യാചകരല്ല യഥാർഥ ദരിദ്രർ. യാചകരിൽ പലരും സമ്പന്നരാണ് എന്ന യാഥാർഥ്യം നാം അറിയുന്നില്ല. യാചനയെ ഇസ്ലാം നിരുത്സാഹപ്പെടുത്തുന്നു. നബി (സ്വ) പറയുന്നു: "ഒരാളെ ദാരിദ്യം ബാധിക്കുകയും എന്നിട്ട് അതു ജനങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്താൽ അവന്റെ ദാരിദ്ര്യം പരിഹൃതമാവുകയില്ല. അവൻ അത് അല്ലാഹുവിൽ അവതരിപ്പിച്ചാൽ അല്ലാഹു അവന് താമസംവിനാ ഐശ്വര്യം നൽകും. ഒന്നുകിൽ ദീർഘായുസ്സു കെട്ട്, അല്ലെങ്കിൽ ഭൗതികശ്വര്യം കൊ' (അഹ്മദ്). 'ജനങ്ങളോട് ഒന്നും യാചിക്കുകയില്ലെന്ന് ആരെങ്കിലും എനിക്ക് ഉത്തരവാദിത്വം വഹിച്ചാൽ അവനു സ്വർഗം നൽകാമെന്നു ഞാനും ഉത്തരവാദിത്വം വഹിക്കാം' (ഹാകിം). ജോലികൊ സമ്പത്തു കൊണ്ടോ സ്വയം പര്യാപ്തതയുള്ള ഏതൊരാൾക്കും ദാനധർമങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുന്നതു കറാഹത്താണ്. ദാരിദ്ര്യം പ്രകടിപ്പിച്ചുകൊണ്ടോ യാചിച്ചുകൊണ്ടോ ആണെങ്കിൽ അത് ഹറാമുമാണ്. ദാതാവിനെ കബളിപ്പിച്ചു വാങ്ങുന്ന ഒരു ദാനവും അനുവദനീയമാവുകയില്ല. ദരിദ്രനെന്ന ധാരണയിൽ സമ്പന്നനോ, സദ്വൃത്തനെന്ന ധാരണയിൽ ദുഷ്കർമിക്കോ കുടുംബ ബന്ധു എന്ന ധാരണയിൽ അന്യനോ നൽകപ്പെടുന്ന ധർമം അനുവദനീയമാകുന്നതല്ല. അപ്രകാരം തന്നെ ചോദ്യകർത്താവിനെയോ സദസ്യരെയോ കുറിച്ചുള്ള ലജ്ജ നിമിത്തം നൽകുന്ന ദാനവും സ്വീകരിക്കൽ ഹറാമാണ്. അവ്വിധം വാങ്ങിയതു തിരിച്ചുകൊടുക്കേതുമാണ്' (തുഹ്ഫ 7/178 നോക്കുക).

മാന്യത നിമിത്തം യാചന വെടിഞ്ഞു വിശുദ്ധ ജീവിതം നയിക്കുന്നവരെ കത്തി അവരെ സഹായിക്കേത് ഉത്തരവാദപ്പെട്ടവരുടെ ബാധ്യതയാണ്. മുസ്ലിംകളുടെയും ശത്രുതയില്ലാത്ത അമുസ്ലിംകളുടെയും ഭക്ഷണം, വസ്ത്രം, ചികിത്സ ആദിയായ അനിവാര്യ ആവശ്യങ്ങൾ അവർ ദരിദ്രരാകുമ്പോൾ നിറവേറ്റിക്കൊടുക്കൽ സമ്പന്നരുടെ കടമയാണ് (തുഹ്ഫ 9/220-221 നോക്കുക). അതുകൊുതന്നെ ആവശ്യക്കാരെ കത്തി. സത്വര സഹായമെത്തിക്കുന്നതിൽ ബദ്ധശ്രദ്ധ പതിക്കേതാണ്. ലജ്ജാശീലരായ മാന്യന്മാരെ അത്യധികം ശ്രദ്ധിക്കണം. പ്രവാചകരുടെ മേലുദ്ധരിച്ച പ്രസ്താവന നമുക്ക് ഒന്നുകൂടി വായിക്കാം: “ഒന്നോ രണോ ചുള കാരക്കയോ ഒന്നോരാ പിടി ഭക്ഷണമോ തിരിച്ചയക്കുന്നവനല്ല. അഗതി. പ്രത്യുത യാചിക്കാതെ മാന്യത പുലർത്തുന്നവനാണ് യഥാർഥ അഗതി. ഈ ആശയം കൂടുതൽ വ്യക്തമാക്കുന്ന മറ്റൊരു ഹദീസ് കൂടി കാണുക: 'ജനങ്ങളുടെ സമീപത്തു കറങ്ങി നടക്കുകയും ഒന്നോ രാ പിടി ഭക്ഷണമോ ഒന്നോ രണോ ചൂള കാരക്കയോ തിരിച്ചയക്കുകയും ചെയ്യുന്ന യാചകനല്ല മിസ്കീൻ. സ്വഹാബിമാർ ചോദിച്ചു: "എങ്കിൽ പിന്നെ ആരാണ് മിസ്കീൻ പ്രവാചകരേ,' തിരുമേനി പറഞ്ഞു: “തന്നെ പര്യാപ്തനാക്കുന്ന ഐശ്വര്യം ഒരാൾക്കില്ല. അവനെ ആരെങ്കിലും ശ്രദ്ധിച്ച് സ്വദഖ ചെയ്യുന്നുമില്ല. അവനാകട്ടെ ജനങ്ങളോട് ഒന്നും ചോദിക്കുന്നുമില്ല. ഇവനാണു മിസ്കീൻ. (Muslim 12/34/101 1039).