ഐശ്വര്യവാൻ

അല്ലാഹുവിന്റെ തിരുദൂതർ (സ്വ) പ്രസ്താവിച്ചതായി അബൂഹുറൈറഃ (റ) ഉദ്ധരിക്കുന്നു: “സമ്പൽ സമൃദ്ധി മൂലം ഉാകുന്നതല്ല ഐശ്വര്യം. പ്രത്യുത, മാനസികൈശ്വര്യമാണ് യഥാർഥ ഐശ്വര്യം.” (ബുഖാരി 81:151/6446, മുസ്ലിം 12:40/120/1051).

"ആകാശഭൂമികളുടെ ആധിപത്യം അല്ലാഹുവിനു മാത്രമുള്ളതാണ്' എന്ന് താങ്കൾക്കറിയില്ലേ?'(2/107). "ആകാശഭൂമികളിലുള്ളതെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റേതാകുന്നു' (2/284). എന്നാൽ സകലവസ്തുക്കളും ശിഷ്ട സൃഷ്ടികളായ മനുഷ്യർക്കു വി അല്ലാഹു സംവിധാനിച്ചിരിക്കുന്നു. "ആകാശഭൂമികളിലുള്ള വസ്തുക്കളെ അല്ലാഹു നിങ്ങൾക്കു കീഴ്പ്പെടുത്തിത്തന്നിരിക്കുന്നതും പ്രത്യക്ഷവും പരോക്ഷവുമായ അവന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങൾ നിങ്ങൾക്കവൻ സമ്പൂർണമാക്കിത്തന്നിരിക്കുന്നതും നിങ്ങൾ കില്ലേ? (31/20).
മനുഷ്യന്റെ ജനന മരണങ്ങളും നിവാസവും ഭൂമിയിലാണ്. അതുകൊുതന്നെ ഭൂമിയുടെ കാര്യവും ഭൗമികവസ്തുക്കളുടെ കാര്യവും ഖുർആൻ പ്രത്യേകം എടുത്തുപറയുന്നു. "ഭൂമി അല്ലാഹുവിന്റേതാകുന്നു' (7/128). "അവനാണു ഭൂമിയിലുള്ള വസ്തുക്കളെല്ലാം നിങ്ങൾക്കു വി സൃഷ്ടിച്ചവൻ.' (2/29). "നിങ്ങൾക്കും നിങ്ങൾ ആഹാരം നൽകിക്കൊിരിക്കുന്നവരല്ലാത്തവർക്കും നാം ഉപജീവനമാർഗം ഏർപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു' (15/20). ചുരുക്കത്തിൽ, സമ്പത്തെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റെ സമ്പത്ത്. ദാസന്മാരെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റെ ദാസന്മാർ. നാടുകളെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റെ നാടുകൾ (കിതാബുൽ അംവാൽ 229).

വെളിച്ചം, താപം, മഴ, പ്രാണവായു ആദിയായ ആകാശാനുഗ്രഹങ്ങൾ പൊതുവാണ്. അവ എല്ലാവർക്കും ആസ്വദിക്കാം. ആകാശാനുഗ്രഹങ്ങളിൽ അധികവും ചിന്തക്കും പഠനത്തിനും ദർശനാസ്വാദനത്തിനുമുള്ളവയാണ്. ഭൗമികാനുഗ്രഹങ്ങൾ പൊതുവെങ്കിലും മനുഷ്യ ജീവിതത്തിന് ആവശ്യമായ സകല വസ്തുക്കളിലും പരസ്പര സംഘർഷം ഇല്ലാതിരിക്കാൻ, അവയുടെ ഉപയോഗത്തിനു ചില നിയമങ്ങളും ചട്ടങ്ങളും വ്യവസ്ഥകളും അല്ലാഹു ഏർപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യന് ആവശ്യമായ ആഹാരം, പാനീയം, വസ്ത്രം, പാർപ്പിടം, ഇണ ആദിയായ ഉപഭോഗവസ്തുക്കളെല്ലാം ഈ നിയമങ്ങൾക്കും ചട്ടങ്ങൾക്കും വിധേയമായി മാത്രമേ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടുള്ളൂ.

ഭൂമിയും ഭൂവസ്തുക്കളുമെല്ലാം മനുഷ്യർക്കെല്ലാമുള്ളതാണെങ്കിലും പ്രസ്തുത വ്യവസ്ഥപ്രകാരം അവ എല്ലാവർക്കും തുല്യമായല്ല നൽകപ്പെടുന്നത്. യഥാർഥമായ ഉടമാവകാശവും
കൈവശാവകാശവും അല്ലാഹുവിന്റേതെങ്കിലും ഹ്രസ്വമായ ജീവിതകാലത്ത് നിയമാനുസൃതം അവയിൽ ഉടമാവകാശം സ്ഥാപിക്കുവാനും കൈവശം വെക്കുവാനും അല്ലാഹു മനുഷ്യർക്ക് സൗകര്യം നൽകുന്നു. ഈ സൗകര്യം എല്ലാവർക്കും തുല്യമായല്ല നൽകുന്നത്. ചിലർക്ക് വിശാലമായും മറ്റ് ചിലർക്ക് വളരെ വിശാലമായും വേറെ ചിലർക്ക് സങ്കുചിതമായും ഇനിയും ചിലർക്ക് വളരെ സങ്കുചിതമായും നൽകപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഐശ്വര്യവും ദാരിദ്ര്യവും കേവലം പരീക്ഷണം മാത്രമാണ്. ഐശ്വര്യത്തിൽ കൃതജ്ഞതയും ദാരിദ്ര്യത്തിൽ ക്ഷമയും പാലിക്കുന്നു എന്ന് യജമാനൻ അടിമയെ പരിശോധിക്കുകയാണ്.
ഐശ്വര്യം അംഗീകാരത്തിന്റെയോ ആദരവിന്റെയോ ലക്ഷണമല്ല. ദാരിദ്ര്യം
തിരസ്കരണത്തിന്റെയോ നിന്ദ്യതയുടെയോ അടയാളവുമല്ല. അങ്ങനെ മനസ്സിലാക്കുന്നത് അവിവേകമാണ്. സദ്വൃത്തരായ ഇഷ്ടദാസന്മാരെ പലരെയും അല്ലാഹു ജീവിതക്ലേശം കൊ പരീക്ഷിക്കുന്നു. ദുർവൃത്തരായ ദുഷ്ട ദാസന്മാരിൽ പലർക്കും അവൻ ക്ഷണികമായ ഭൗതികശ്വര്യം നൽകിയതായും കാണാം:

"അല്ലാഹു തന്റെ ദാസനെ സ്നേഹിക്കുകയും ആദരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിന്റെ ലക്ഷണം തെറ്റുകൾ വർജിക്കാനും സത്കർമങ്ങൾ ചെയ്യാനും അവന് സഹായം നൽകുകയെന്നതാണ്' (ഖുർതുബി 20/45, ബൈളാവി 1/120). സമ്പത്തിന്റെ ഏറ്റക്കുറച്ചിൽ സ്നേഹകോപങ്ങളുടെയോ ആദരാനാദരവുകളുടെയോ മാനദണ്ഡമല്ല. വിശുദ്ധ ഖുർആൻ പറയുന്നു: "എന്നാൽ മനുഷ്യനെ അവന്റെ രക്ഷിതാവ് പരീക്ഷിക്കുകയും അങ്ങനെ അവനെ ആദരിക്കുകയും അവന് സൗഖ്യം നൽകുകയും ചെയ്താൽ, എന്റെ രക്ഷിതാവ് എന്നെ ആദരിച്ചിരിക്കുന്നു എന്ന് അവൻ പറയും. പ്രത്യുത അവനെ, അവൻ പരീക്ഷിക്കുകയും ഉപജീവനം സങ്കുചിതമാക്കുകയും ചെയ്താൽ, എന്റെ രക്ഷിതാവ് എന്നെ നിന്ദ്യനാക്കിയിരിക്കുന്നുവെന്നും അവൻ പറയും' (89/15-16).

ജീവിതവിഭവങ്ങൾ അവശ്യം, അത്യാവശ്യം, ആവശ്യം, അനാവശ്യം എന്നിങ്ങനെ പലയിനങ്ങളു്. ആഹാരപാനീയങ്ങൾ, വസ്ത്രം, പാർപ്പിടം, ഇണകൾ, അനിവാര്യമായ സമ്പത്ത്, സ്ഥാനം എന്നിവ അവശ്യമോ അത്യാവശ്യമോ ആയ കാര്യങ്ങളിൽ പെടുന്നു. ഇവതന്നെ അളവും സമയവും അനുസരിച്ച് ചിലപ്പോൾ അനാവശ്യമായിത്തീരും. അനിവാര്യമായ ജീവിതവിഭവങ്ങൾ ലഭ്യമാക്കാൻ സമ്പത്തും സ്ഥാനവും ആവശ്യമാണ്. സ്ഥാനം എന്നതുകൊുദ്ദേശിക്കുന്നത് ഒരാളെക്കുറിച്ച് അപരന്റെ മനസ്സിലെ സ്ഥാനമാണ്. തൊഴിലാളി തൊഴിലുടമയെയും വിദ്യാർഥി അധ്യാപകനെയും ഭാര്യ ഭർത്താവിനെയും ഉദ്യോഗസ്ഥൻ മേലുദ്യോഗസ്ഥനെയും അനുസരിക്കണമെങ്കിൽ ഒന്നാമന്റെ മനസ്സിൽ രാമനെക്കുറിച്ചു ഒരു മതിപ്പായിരിക്കണം. ജീവിതമല്ല ജീവിതലക്ഷ്യമെന്നത് കൊത ജീവിതവിഭവങ്ങളും ജീവിതലക്ഷ്യമല്ല. മാത്രമല്ല, ജീവിതം വളരെ വിലപ്പെട്ടതെങ്കിലും അതിന്റെ കാലയളവ് വളരെ പരിമിതമാണ്. പരിമിതമായ കാലയളവിൽത്തന്നെ വളരെ പരിമിതമായ വിഭവങ്ങളേ മനുഷ്യന് ആസ്വദിക്കാൻ കഴിയൂ. അതുകൊ സമ്പത്ത് മനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ അനിവാര്യ ഘടകമെങ്കിലും ജീവിതലക്ഷ്യമാക്കി അതിനെ പുണരുവാനോ അതിന്റെ പോഷണത്തിനായി ജീവിതം ഉഴിഞ്ഞുവെക്കാനോ പാടില്ല. അത് ബുദ്ധിശൂന്യതയുടെ ലക്ഷണമാണ്.

ഭൗതിക സമ്പത്തും വിഭവങ്ങളും ജീവിതമാർഗം മാത്രമാണ്. ലക്ഷ്യം ശാശ്വതമായ പാരത്രിക സൗഖ്യമാണ്. അതിനു അല്ലാഹുവിന്റെ പൊരുത്തം കൈവരിക്കണം. അതിനുള്ള ഏകമാർഗം മനസ്സിൽ അല്ലാഹുവെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയാണ്. പണവും സമ്പത്തും അവിടെ വെക്കാൻ പാടില്ല. അവിടെ ഉടയവൻ തന്നെ നിറഞ്ഞുനിൽക്കണം. അപ്പോൾ മനം പ്രകാശിതമാകും. മനം പ്രകാശിതമായാൽ ജീവിതവും പ്രകാശിതമാകും.

പാത്രത്തിൽ വെള്ളം നിറച്ചാൽ വായു ഒഴിഞ്ഞു പോകുന്നു. വെള്ളം പുറത്തേക്കൊഴിച്ചാൽ ഉടനെ അതിൽ വായു നിറയുന്നു. രും ഒരേ സമയം നിറയില്ല. അപ്രകാരം തന്നെയാണ് മനസ്സും. അവിടെ അല്ലാഹുവോടുള്ള സ്നേഹം നിറയുമ്പോൾ ദുനിയാവിനോടുള്ള സ്നേഹം പുറത്തുപോകുന്നു. ദുനിയാവിനോടുള്ള സ്നേഹം പ്രവേശിച്ചാൽ അല്ലാഹുവോടുള്ള സ്നേഹം പുറത്തുപോകുന്നു. അപ്പോൾ ഭൗതികജീവിതത്തോടുള്ള താൽപ്പര്യം കൂടുന്നു. അതോടെ പരലോകജീവിതത്തിന്റെ വിശാലതയും അനന്തതയും വിസ്മരിക്കുന്നു. ഭൗതികസമ്പത്തും സൗകര്യവും വർധിപ്പിക്കാനുള്ള ത്വര കൂടുന്നു. സകലചിന്തയും യത്നവും സമയവും അതിനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. മോഹങ്ങൾക്കുമേൽ മോഹങ്ങൾ അലയടിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നു. സമ്പത്തും സൗകര്യവും സ്ഥാനവും കൂടുന്തോറും മതിവരാതെ അതിന്റെ മണ്ഡലം വികസിപ്പിക്കാനുള്ള തീവ്രയത്നം അവന്റെ ഊണു മുടക്കുകയും ഉറക്കം കെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. അവയുടെ ബാഹുല്യം പ്രശ്നങ്ങളുടെ ബാഹുല്യം സൃഷ്ടിച്ചുകൊിരിക്കുന്നു. സ്ഥാവരജംഗമ സ്വത്തുക്കളുടെയും വ്യാപാര വ്യവസായ സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും നീറുന്ന പ്രശ്നങ്ങളുടെ നീർച്ചുഴിയിൽ അവന്റെ മനസ്സ് വട്ടം കറങ്ങുന്നു. അ സൂയാലുക്കളും ശത്രുക്കളും കൂടുന്നു. മിത്രങ്ങൾ ചൂഷണക്കാരാണെന്ന് അവൻ സംശയിക്കുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ പുറത്തു ഐശ്വര്യം, അകത്ത് ദാരിദ്ര്യം.

എന്നാൽ ചില വ്യക്തികളെ നാം കാണുന്നു. അവർ സ്വതന്ത്രരാണ്. സംതൃപ്തരാണ്. ശാന്തരാണ്. സമ്പത്തിന്റെ ഏറ്റക്കുറച്ചിലോ സ്ഥാനത്തിന്റെ ഉയർച്ച താഴ്ചകളോ സ്വാധീനത്തിന്റെ ഏറ്റക്കുറച്ചിലോ അവരിൽ യാതൊരു മാറ്റവും സൃഷ്ടിക്കുന്നില്ല. വളരെ ഹ്രസ്വമാണ് ഭൗതികജീവിതമെന്നും ഈ ഹ്രസ്വജീവിതമാണ് ശാശ്വത ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗധേയം നിർണയിക്കുന്നതെന്നും അവർ കൂ. പരലോകത്തിന്റെ വിശാലതയും പ്രാധാന്യവും ഇഹലോകത്തിന്റെ സങ്കുചിതത്വവും അപ്രാധാന്യവും അവർ മനസ്സിലാക്കി. മനസ്സിൽ നിന്ന് ദുനിയാവിനെ അവർ പിടിച്ചിറക്കി. അവിടെ അല്ലാഹുവെ ഇരുത്തി. അല്ലാഹു നൽകുന്നതൊക്കെ, ആരു വിലക്കിയാലും തങ്ങൾക്കു ലഭിക്കുമെന്നും അവൻ നൽകാൻ ഉദ്ദേശിക്കാത്തത്. സകലരും ശ്രമിച്ചാലും ലഭിക്കാൻ പോകുന്നില്ലെന്നും അവർക്ക് ബോധ്യമായി. ലഭിക്കുന്ന സൗകര്യങ്ങൾ തന്നെ ഏതു നിമിഷത്തിലും കൈയൊഴിച്ചു പിൻതലമുറക്കു വിട്ടുകൊ് സ്ഥലം വിടേിവരുമെന്ന ചിന്ത, അവയെ സ്നേഹിക്കുന്ന വിഡ്ഢിത്തത്തിൽ നിന്ന് അവരെ രക്ഷിച്ചു. എല്ലാറ്റിന്റെയും ഉടമസ്ഥനായ യജമാനൻ തങ്ങളുടെ ആവശ്യങ്ങൾ അറിഞ്ഞു നിറവേറ്റാൻ യോഗ്യനായ സർവ്വജ്ഞനും സകല ശക്തനുമാണെന്ന ഉറച്ചവിശ്വാസം മനസ്സംതൃപ്തിയിലും ആത്മനിർവൃതിയിലും ആറാടുന്നതിന് അവരെ സഹായിച്ചു. അവരുടെ കൂട്ടത്തിൽ ദാവൂദ് നബി (അ), സുലൈമാൻ നബി (അ), ഉമറുൽ ഫാറൂഖ് (റ), ഉമറുബ്നു അബ്ദിൽ അസീസ് (റ) തുടങ്ങിയ മഹാരാജാക്കന്മാരു്. അയ്യൂബ് നബി (അ), അബൂദർറ് (റ), ഇമാം ശാഫിഈ (റ) തുടങ്ങിയ പരമ ദരിദ്രരുമു്. പുറത്തെ സമൃദ്ധി ഒന്നാം വിഭാഗത്തിന്റെ മനസ്സിൽ ദാരിദ്ര്യം സൃഷ്ടിച്ചില്ല. പുറത്തെ ദാരിദ്ര്യം രാം വിഭാഗത്തിന്റെ അകത്തെ ഐശ്വര്യത്തിനു ഭംഗം സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തില്ല.

ശാന്തിയുടെ സാമ്രാജ്യത്തിലെ മഹാരാജാക്കന്മാരാണിവർ. തഖ്വയാണ് അവരുടെ ചെങ്കോൽ. യജമാനസ്നേഹമാണ് അവരുടെ കിരീടം. ഐഹിക വിരക്തിയാണ് അവരുടെ സിംഹാസനം. ജീവിതലാളിത്യമാണ് അവരുടെ കൊട്ടാരം. അവരാണ് സമ്പന്നർ. അവരാണ് ധന്യർ. അവരാണ് ഐശ്വര്യവാന്മാർ. അപ്പോൾ മനസ്സിന്റെ ഐശ്വര്യമാണ് ഐശ്വര്യം. ധനത്തിന്റെ സമൃദ്ധിയല്ല. ധനം ദുർ വർധിപ്പിക്കുകയേയുള്ളൂ. ദൂര ദാരിദ്ര്യവും തിടുക്കവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒന്നു കിട്ടുമ്പോൾ പത്തും പത്തു കിട്ടുമ്പോൾ നൂറും നൂറു കിട്ടുമ്പോൾ ആയിരവും പതിനായിരവും ലക്ഷവും കോടിയും കിട്ടണമെന്നാണ് ആഗ്രഹം. കോടീശ്വരന്മാരും തിടുക്കത്തിലാണ്. മതിവരാതെ അത്യാർഥിയോടെ രാപകൽ ഇടതടവില്ലാതെ കോടികളുടെ എണ്ണം കൂട്ടാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. ഈ കോടികളാകട്ടെ അവനു സംതൃപ്തിയോ ശാന്തിയോ നോടി കൊടുക്കുന്നുമില്ല. പ്രവാചകരുടെ പ്രസ്താവന എത്രമേൽ അന്വർഥം?! സമ്പത്തിന്റെ സമൃദ്ധികൊാകുന്നതല്ല ഐശ്വര്യം. പ്രത്യുത മനസ്സിന്റെ ഐശ്വര്യമാണ്. ഐശ്വര്യം. പ്രസ്തുത ഹദീസിന്റെ വ്യാഖ്യാനത്തിൽ ഇമാം നവവി (റ) പറയുന്നു: സ്തുത്യർഹമായ ഐശ്വര്യം മാനസിക ഐശ്വര്യമാണ്. അതായത് മനസ്സിലെ സമൃദ്ധിയും മോഹക്കുറവും. കാരണം, കൂടുതൽ അന്വേഷിക്കുന്നവൻ തന്റെ കൈയിലുള്ളതിൽ മതിവരാത്തവനാണ്. അപ്പോൾ അവന് ഐശ്വര്യമില്ലതന്നെ. ഇതാണ് ഹദീസിന്റെ സാരം' (ശർഹു മുസ്ലിം 4/152). അബൂഹുറയ് റഃ (റ) ഉദ്ധരിക്കുന്ന പ്രസ്തുത ഹദീസിന്റെ ആശയം കുറച്ചുകൂടി വിശദമായി അബൂദർറ് (റ) എന്ന ശിഷ്യനുമായി നബി (സ്വ) നടത്തിയ അഭിമുഖത്തിൽനിന്നു മനസ്സിലാക്കാം. -ഓ അബൂദർറ്, ധനസമൃദ്ധി ഐശ്വര്യമായി താങ്കൾ കാണുന്നുണ്ടോ? അതേ ധനക്കുറവ് ദാരിദ്ര്യമായും? അതേ പ്രവാചകരേ ഐശ്വര്യം മനസ്സിന്റെ ഐശ്വര്യം മാത്രമാണ്. ദാരിദ്ര്യം മനസ്സിന്റെ ദാരിദ്ര്യവും (ഇബ്നു ഹിബ്ബാൻ).

യഥാർഥ ഐശ്വര്യം ധനസമൃദ്ധിയല്ല. കാരണം അല്ലാഹു ധനസമൃദ്ധി നൽകിയ പലരും ലഭിച്ചതിൽ സംതൃപ്തരാകാതെ അത് വർധിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. തദ്ഫലമായി അത്യാഗ്രഹം മൂലം അവൻ നിർധന സമാനനാകുന്നു. ഇമാം ഖുർതുബി (റ) പറയുന്നു: ഉള്ളതിൽ ഐശ്വര്യം പു സംതൃപ്തമായാൽ അത് വ്യാമോഹമുക്തമാകുന്നു. അങ്ങനെ ഔന്നത്യം പൂ ആ മനസ്സ് വ്യാമോഹത്താൽ ദരിദ്രമനസ്കനായ സമ്പന്നനേക്കാൾ വിശുദ്ധിയും പ്രതാപവും പ്രശംസയും നേടുന്നു. കാരണം ദുരാശ സമ്പന്നനെ നീചകാര്യങ്ങളിലും ദുഷ് ചെയ്തികളിലും വീഴ്ത്തുന്നു. താണലക്ഷ്യവും പിശുക്കുമാണ് അതിനു കാരണം. അവനെ ആക്ഷേപിക്കുന്നവരും അവഗണിക്കുന്നവരും കൂടുതലായിരിക്കും. അങ്ങനെ അവൻ നിന്ദ്യരിൽ നിന്ദ്യനും നീരിൽ നീചനുമായിത്തീരുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ മാനസിക ഐശ്വര്യമുള്ളവൻ, അല്ലാഹു പ്രദാനം ചെയ്തതിൽ, സംതൃപ്തനായിരിക്കും. അനാവശ്യമായി അവൻ ധനസമൃദ്ധി ആഗ്രഹിക്കില്ല. വാശിപിടിച്ച് അന്വേഷണവും അവനിൽ നിന്ന് ഉാവില്ല. അപ്പോൾ അവൻ സദാസമ്പന്നനെ പോലെയിരിക്കും. മാനസിക ദാരിദ്ര്യമുള്ളവർ ഇതിനുനേരെ വിപരീതമാണ്. ലഭിച്ചതിൽ സംതൃപ്തനല്ലാത്തതുകൊ് സാധ്യമായ ഏതു മാർഗത്തിലൂടെയും സമ്പത്ത് വർധിപ്പിക്കാൻ അവൻ സദാ ശ്രമിച്ചുകൊിരിക്കുന്നു. ലക്ഷ്യം പിഴക്കുമ്പോൾ അവൻ ദുഃഖിതനായിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. അപ്പോൾ അവൻ നിർധനനെപ്പോലെയായിത്തീരുന്നു (ഫത്ഹുൽ ബാരി 11/272).